Wystawa Machinae Calculatoriae – przyrządy wspomagające obliczenia

Termin: 02.09.2019, godz. 16.00.
Miejsce: Collegium Maius UJ, Muzeum UJ, ul. Jagiellońska 15

Celem wystawy będzie przybliżenie szerokim rzeszom widzów historycznych przyrządów używanych do prowadzenia obliczeń arytmetycznych na przestrzeni dziejów. Narracja na wystawie zostanie poprowadzona wokół kilku typów przyrządów kalkulacyjnych: abaku i liczydła, kostek Napiera oraz ich odmian i modyfikacji, suwaka logarytmicznego, prostych mechanicznych sumatorów oraz bardziej zaawansowanych mechanicznych arytmometrów. Na wystawie zaprezentowane zostaną najstarsze konstrukcje lub ich repliki, a także unikatowe konstrukcje lub ich repliki pochodzące z kolekcji Muzeum UJ, innych muzeów oraz zbiorów prywatnych, m.in. profesora Macieja M. Sysły. Wystawę wzbogacą także inne obiekty przedstawiające wizerunki przyrządów liczących – druki, grafiki i obrazy. Ważnym elementem wystawy będą interaktywne modele przyrządów, dzięki którym widzowie będą mogli spróbować samodzielnie przeprowadzić obliczenia i poznać zasady ich działania. Na wystawę zostaną także przygotowane plansze informacyjne prezentujące ewolucję przyrządów.

Przyrządy liczące (od lewej): Arytmometr de Colmara, Pałeczki Napiera, Rozebrana Brunsviga.

W naszym społeczeństwie wciąż pokutują stereotypy o tym, że matematyka jest niezrozumiała i zbyt trudna. Tą ekspozycją chcemy trafić do młodych widzów z przesłaniem, że matematyka i towarzyszące jej obliczenia są fundamentem rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy, że znajduje liczne praktyczne zastosowania i nie należy jej się obawiać. Podejmujemy więc działania, by przybliżać ją zwłaszcza młodym generacjom, w których te stereotypy nie są jeszcze zakorzenione. Wystawa poprzez swoją tematykę – czyli urządzenia, które ułatwiały prowadzenie rachunków, będzie ukierunkowana właśnie na praktyczne aspekty matematyki. Wystawa udostępniana będzie bezpłatnie w Muzeum UJ, będzie także elementem programu wydarzeń takich jak Międzynarodowy Dzień Centrów Nauki czy Dzień Dziedzictwa Narodowego.

Galeria przyrządów liczących.